Μυϊκή θλάση είναι ο πιο συνηθισμένος τραυματισμός σε άτομα τα οποία ασχολούνται με αθλητικές δραστηριότητες.
Μυϊκή θλάση είναι η ρήξη των μυϊκών ινών η οποία προκαλείται από υπερβολικά έντονη σύσπαση, από υπερβολική διάταση ή από άμεση πλήξη του μύ από κάποιο εξωτερικό παράγοντα. Εκδηλώνεται με πόνο, έντονη μυϊκή σύσπαση και λειτουργική αδυναμία εκτέλεσης κινήσεων του μυός.Η αθλητική ή άλλη σωματική δραστηριότητα πρέπει να διακόπτεται, διότι η συνέχισή της μπορεί να προκαλέσει περαιτέρω τραυματισμό των μυϊκών ινών.
Οι Αιτίες είναι των μυϊκών θλάσεων είναι οι εξής:
- Ανεπαρκής προθέρμανση και ανεπάρκεια διατάσεων με αποτέλεσμα την μειωμένη ελαστικότητα των μυών
- Υπερβολική κόπωση των μυών μετά από παρατεταμένη άσκηση
- Ανεπαρκής η ακατάλληλος εξοπλισμός ιδιαίτερα εκεί που απαιτείται (παπούτσια κλπ)
- Περιβαλλοντικοί παράγοντες, άσκηση σε υγρό και ψυχρό περιβάλλον
- Κακή διατροφή, κακή ενυδάτωση, έλλειψη ηλεκτρολυτών (καλίου, νατρίου, μαγνησίου) στον οργανισμό
- Κακή τεχνική την εκτέλεση των ασκήσεων, μυϊκή ανισορροπία
- Υπερπροπόνηση, υπερεκτίμηση δυνατοτήτων από τον προπονητή ή τον ίδιο τον αθλητή.
- Ανεπάρκεια μυών. Οι μύες εκπαιδεύονται και σε ένα βαθμό διαμορφώνονται. Εκπαιδεύονται να έχουν αντοχή και διαμορφώνονται ώστε να έχουν ελαστικότητα. Όταν οι μύες κουραστούν, είναι επιρρεπείς σε κακώσεις. Το ίδιο συμβαίνει και σε μύες που δεν έχουν ελαστικότητα. Για αυτό είναι τόσο σημαντικές οι διατάσεις.
Οι μυϊκές κακώσεις (θλάσεις), παρά το γεγονός ότι καλύπτουν το 10% ως το 30% όλων των αθλητικών κακώσεων, συχνά δεν διαγιγνώσκονται ή υποτιμώνται, επειδή ο αθλητής , παρά τα ενοχλήματα, συνεχίζει τη δραστηριότητα του.
Αναλόγα με τον αριθμό των τραυματισμένων μυϊκών ινών, οι θλάσεις διακρίνονται σε πρώτου, δευτέρου και τρίτου βαθμού.
Πρώτου Βαθμού: είναι η απλή διάταση των μυϊκών ινών και συνοδεύεται από πόνο και περιορισμό της λειτουργικότητας κατά την εκτέλεση της άσκησης.
Δευτέρου Βαθμού: σημειώνεται μερική ρήξη των μυϊκών ινών με έντονο μυϊκό σπασμό ,αιμάτωμα και οίδημα στην τραυματισμένη περιοχή. Στη συνέχεια σχηματίζεται ουλώδης ιστός στο μύ ο οποίος έχει σαν αποτέλεσμα την απώλεια της ελαστικότητάς του.
Τρίτου Βαθμού: είναι η πλήρης ρήξη του μυός, με εκτεταμένο αιμάτωμα καθώς και κατάργηση της κινητικότητας αυτού. Πολλές φορές είναι εμφανής η διακοπή της συνέχειάς του.
Συχνότερες θλάσεις στο κάτω άκρο είναι του δικεφάλου μηριαίου μυός, του τετρακεφάλου μυός και του γαστροκνημίου μυ.
Στα άνω άκρα θλάσεις παρατηρούνται στο δικέφαλο βραχιόνιο μυ, στον δελτοειδή μυ, στον υπερακάνθιο μυ και στον τρικέφαλο βραχιόνιο μυ. Συχνές είναι επίσης και οι θλάσεις των κοιλιακών και των προσαγωγών με αποτέλεσμα το σύνδρομο κοιλιακών προσαγωγών, το οποίο και απαιτεί συνήθως και μακρόχρονη αποκατάσταση αρκετές δε φορές αντιμετωπίζεται και χειρουργικά.
Θεραπεία
Αμέσως μετά τη θλάση πρώτου και δευτέρου βαθμού επιβάλλεται ακινητοποίηση του σκέλους σε ανάρροπη θέση, περίδεση του σκέλους και εφαρμογή ψυχρού επιθέματος ή πάγου για 20-25 λεπτά. Η εφαρμογή ψυχρών επιθεμάτων γίνεται αρκετά συχνά κατά το πρώτο 48ωρο για την μείωση του πόνου, του αιματώματος και του οιδήματος.
Στην οξεία φάση της θλάσης, φαίνεται να συνεισφέρουν αποτελεσματικά η χρήση PRP ( πλάσμα πλούσιο σε αιμοπετάλια ) καθώς και η διαδερμική ηλεκτρόλυση ( EPI ) μειώνοντας τον πόνο, αυξάνοντας το εύρος κίνησης των γειτονικών αρθρώσεων, βελτιώνοντας την ποιότητα της παραγόμενης ουλής ( κολλαγόνο αντί ουλώδους ιστού ) και μειώνοντας σημαντικά τον χρόνο επιστροφής στις δραστηριότητες. ( Πληροφορίες στα ειδικά κεφάλαια )
Επίσης καίρια συμβάλλει και ο φυσικοθεραπευτής με τα μέσα που διαθέτει, ώστε να μειώσει το οίδημα και τον πόνο χρησιμοποιώντας ρεύματα TENS, διασταυρούμενα ρεύματα και κρυοθεραπεία, τα πρώτα 24ωρα. Μετά τα πρώτα 24ωρα, στόχος του φυσικοθεραπευτή είναι να αυξήσει την κυκλοφορία του αίματος στο σημείο της βλάβης (υπέρηχος, θερμά επιθέματα, LAZER, διαθερμίες) για να επιτύχει μέγιστο βαθμό παροχής θρεπτικών στοιχείων για την επούλωση της βλάβης.
Δίδονται ισομετρικές ασκήσεις με μικρή ένταση, προοδευτικά αυξανόμενες με τη πάροδο των ημερών. Ο ουλώδης ιστός ο οποίος αρχικά σχηματίζεται στο σημείο της θλάσης είναι σκληρός και ανελαστικός σε σχέση με το φυσιολογικό ιστό. Αυτό έχει σαν επακόλουθο την εμφάνιση πόνου σε κάθε σχεδόν σύσπαση του μυός.
Επιβάλλεται πρόγραμμα διατατικών ασκήσεων στο τραυματισμένο μύ.
Στη συνέχεια της αποκατάστασης αρχίζουμε σταδιακά τις ισοτονικές ασκήσεις για επιπλέον ενδυνάμωση.
Ακολουθούν εξειδικευμένες ασκήσεις ιδιοδεκτικότητας και νευρομυϊκής συναρμογής, δηλ. ασκήσεις επανεκπαίδευσης του μυός για ασφαλή επιστροφή στην αθλητική δραστηριότητα.
Σε θλάση τρίτου βαθμού δηλαδή σε τέλεια ρήξη του μυός, απαραίτητη είναι η χειρουργική συρραφή των ινών του και η ακινητοποίηση προκειμένου επιτευχθεί η επούλωσή του. Στη συνέχεια και με την πάροδο της περιόδου ακινητοποίησης αρχίζει η προοδευτική κινητοποίηση του μύ και η σταδιακή ενδυνάμωσή του, με απώτερο στόχο την πλήρη αποκατάστασή του και την επιστροφή στις αθλητικές δραστηριότητες.
Σε περίπτωση κακής αντιμετώπισης ή επαναλαμβανόμενων υποτροπών κύρια επιπλοκή είναι η έκτοπη οστεοποίηση, δηλαδή η επασβέστωση και οστεοποίηση εκτεταμένων ενδομυϊκών αιματωμάτων που περιορίζει σημαντικά τη μυϊκή σύσπαση και την κινητικότητα των αρθρώσεων και συνήθως απαιτεί χειρουργική αντιμετώπιση, με αφαίρεση του κατεστραμμένου τελικά μυϊκού ιστού.
Ιδιαίτερη μνεία απαιτείται για τις θλάσεις κοιλιακών προσαγωγών που συχνά μεταπίπτουν σε χρονιότητα. Η προσεκτική μελέτη της περιοχής, συχνά αποκαλύπτει ανεπάρκειες των κοιλιακών τοιχωμάτων ( κήλες ), οστικά οιδήματα της λεκάνης και έντονη ουλοποίηση των τενόντων. Η ομάδα TheMIS σε συνεργασία με εξειδικευμένο γενικό χειρουργό και την υπεύθυνο αποκατάστασης, αντιμετωπίζουν τις περιπτώσεις αυτές με χειρουργικές μεθόδους ελαχίστης παρεμβατικότητας ( τενοτομές, τρυπανισμοί, λαπαροσκοπική τοποθέτηση πλεγμάτων κλπ).